XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

(...)- honelaxe hasten dira: Azkenik eskuetara zait Euskaltzaindiaren aldizkaria: ao bete aginekin utzi nau, damurik.

Zortzi idazlanetatik bi soilik euskeraz, Altube ta Lekuona euskaltzain iakintsuenak, alegia.

Dirudinez, zenbaiten iritzian, euskera zaitzeko biderik ederrena erderaz idaztea bide da.

Nik, beintzat, eztut aien begietatik argia ikusten, ala bearrik.

Burrundara bizian etorri da erasoa, baina zaparrada atertu ondoan lehen bezain lasai ari dira ardiak belarretan.

Zergatikoaren galde dabilenari arrazoi franko eman dakizkioke.

Euskera zaitzeko biderik ederrena erderaz idaztea dela uste duten zenbait horiek, hona bat, euskaraz ere idazten baitute: zenbait horietatik hiruren idazlanak orrialde hauexetan irakur ditzake U. jaunak eta horietatik baten lan luze bat Euzko Gogoan bertan, bere purrustalditik ez oso urruti.

Horretaz gainera, ahaztu egin zaio nonbait U. jaunari esatea hainbeste mindu duten erdal artikulu horietatik bi hiztegi tankerakoak direla: Lafon jaunarena bata, Azkue zenarena bestea.

Horiek zeharo txarrestekotan, txarretsi ere beharko ditu, bere buruari uko egin nahi ez badio, munduan diren euskal hiztegi guztiak edo ia guztiak.

Azkuerenean, Lhanderenean, López Mendizabalenean, esate baterako, euskal hitzen adiera erdaraz azaltzen baita.

Bestela esan, erdal liburuak baitira U. jaunarentzat eta horrenbestez euskaldun jator batek, agi denean, ukitu behar ez lituzkeenak.

Esanak axalari dagozkio.

Mamiari begira dizaiogun.

Euskera, Euskaltzaindiaren aldizkaria, ez da inoiz euskara hutsez agertu.

Hor azaldu dira, gogoangarrienetatik bat edo beste aipatzeko, Azkueren Morfologia Vasca osoa ez da laburra eta Altuberen Erderismos eta El acento vasco, euskararen kaltean behar bada U. jaunaren ustez.

Eta ez du inork aditzera eman, nik dakidanez, Euskerak, bigarren agerraldi honetan, bere ohiturak aldatuko zituenik.

Ez zuen, bada, U. jaunak besterik itxedoteko eskubide handirik; ahoa bete haginekin gelditu bada, ez dizkio inork hagin horiek ahoan sartu.